MAC waarde H2S

h2s
mac

Sinds 1 januari 2007 is in Nederland een aangepast grenswaardestelsel voor toxische gassen ingevoerd. Uitgangspunt zijn de door bedrijven zelf vast te stellen grenswaarden waarbij geen schade aan de gezondheid van werknemers kan ontstaan. Hiermee zijn de werknemers en werkgever nog meer dan voorheen verantwoordelijk voor omgang met stoffen op de werkplek.

De private grenswaarden worden door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelgenheid aangevuld met wettelijke grenswaarden. Niet alle stoffen hebben een wettelijke grenswaarde. Voor stoffen waarvoor de Europese Unie een grenswaarde vereist, stelt het ministerie een grenswaarde. Ook voor stoffen zonder eigenaar en stoffen met een grote kans op gezondheidsschade wordt een wettelijke grenswaarde vastgesteld.

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelgenheid wordt geadviseerd door de Gezondheidsraad die hiervoor een speciale commissie heeft ingesteld. Deze commisie heeft een aanbeveling opgesteld betreffende de advieswaarde voor stoffen in lucht waaraan mensen beroepsmatig blootgesteld kunnen worden. Dit advies is met ingang van 1 januari 2007 overgenomen door het ministerie.

Zwavelwaterstof (of waterstofsulfide) is een kleurloos gas met een sterke rotte eieren geur. De geurdrempel is 0,18 mg/m3. Het gas is met een relatieve dichtheid van 1,19 zwaarder dan lucht. Bij hoge concentraties is H2S brandbaar en explosief in de lucht.

Zwavelwaterstof wordt gevormd bij bij processen waarbij zwavelverbindingen worden gebruikt in combinatie met organische oplosmiddelen en hoge temperaturen. Ook bij vergistingsprocessen van organische materialen zoals zuiveringslib, rioolwater, huishoudelijk afval en mest, ontstaat H2S. Opname van H2S geschiedt voornamelijk door inademing.

Tot 1 januari 2007 lag de MAC-waarde (Maximaal Aanvaarde Concentratie) voor H2S op 10 ppm. De MAC-waarde is de maximaal toelaatbare gemiddelde grenswaarde over een periode van 8 uur.

In plaats van MAC-waarde wordt ook gesproken over TWA-waarde (Time Weighted Average), LTEL (Long Term Exposure Limit) of 8 uur TGG (Tijd Gewogen Gemiddelde). Er wordt hetzelfde bedoeld.

werk

De grenswaarde wordt gebaseerd op ervaring en waargenomen effecten op mensen en dieren. Belangrijkste effecten bij mensen zijn longfunctieschade, irritatie van de ogen en neurologische veranderingen. Acute effecten bij hoge concentraties zijn longoedeem en flauwvallen.

De grenswaarde is afgeleid van de NOAEL waarde (No Observable Adverse Effect Level) die voor H2S 14 mg/m3 bedraagt. Na toepassing van een onzekerheidsfactor van 2 voor de verschillen in blootstellingsduur en een onzekerheidsfactor van 3 voor compensatie van interindividuele verschillen is de nieuwe grenswaarde voor H2S vastgesteld op 2,3 mg/m3 wat overeenkomt met 1,6 ppm.

Alle draagbare gasdetectie apparatuur dient aangepast te worden op de nieuwe grenswaarden. De meeste gasdetectors hebben verschillende alarmwaarden voor H2S. Een vaak toegepaste instelling voor de alarmwaarden is:

 

Alarm instellingen H2S
Instelling Alarmwaarde Opmerkingen
1e piekwaarde
(A1)
10 ppm De Eerste Piekwaarde (A1) alarmeert direct bij overschrijding van de ingestelde waarde. Dit is niet de MAC-waarde maar overschrijding van een momentane waarde. Deze waarde is niet wettelijk vastgelegd.
2e piekwaarde
(A2)
15 ppm De Tweede piekwaarde (A2) alarmeert direct bij overschrijding van de ingestelde waarde. Deze alarmering is vaak luider en intenser dan het eerste alarm. Deze waarde is niet wettelijk vastgelegd.
Gemiddelde waarde over 8 uur
(TWA of LTEL)
1,6 ppm De TWA of LTEL is de gemiddelde waarde over 8 uur. Deze waarde komt overeen met de wettelijk vastgestelde grenswaarde van 1,6 ppm.
Gemiddelde waarde over 15 min
(STEL)
3,0 ppm De STEL waarde (Short Term Exposure Limit) is een gemiddelde waarde over 15 minuten. De waarde is niet altijd wettelijk vastgelegd, wij adviseren deze in te stellen op 3 ppm.